{"id":8737,"date":"2021-02-26T09:00:15","date_gmt":"2021-02-26T05:00:15","guid":{"rendered":"https:\/\/qarabag.com\/?p=8737"},"modified":"2021-02-25T15:57:54","modified_gmt":"2021-02-25T11:57:54","slug":"xocali-faci%c9%99si","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/qarabag.com\/xocali-faci%c9%99si\/","title":{"rendered":"Xocal\u0131 faci\u0259si"},"content":{"rendered":"
1992-ci il fevral\u0131n 25-d\u0259n 26-na ke\u00e7\u0259n gec\u0259 ke\u00e7mi\u015f Sovet ordusunun 366-c\u0131 motoat\u0131c\u0131 alay\u0131n\u0131n h\u0259rb\u00e7il\u0259rinin k\u00f6m\u0259yi il\u0259 erm\u0259ni yaraql\u0131lar\u0131 Xocal\u0131 \u015f\u0259h\u0259rin\u0259 n\u0259tic\u0259d\u0259 y\u00fczl\u0259rl\u0259 az\u0259rbaycanl\u0131 dinc sakinin qurbana \u00e7evrildiyi bir h\u00fccuma ba\u015flad\u0131lar. Qarabag.com<\/a> xarici m\u0259nb\u0259l\u0259r \u0259sas\u0131nda Qaraba\u011f M\u00fcharib\u0259si d\u00f6vr\u00fcn\u00fcn \u0259n d\u0259h\u015f\u0259tli faci\u0259si olan Xocal\u0131 q\u0259tliam\u0131 haqq\u0131nda material haz\u0131rlam\u0131\u015fd\u0131r.<\/strong><\/p>\n R\u0259smi m\u0259lumatlara g\u00f6r\u0259, Xocal\u0131 sakinl\u0259rinin q\u0259tliam\u0131 v\u0259 k\u00fctl\u0259vi sur\u0259td\u0259 qovulmas\u0131 n\u0259tic\u0259sind\u0259 613 n\u0259f\u0259r (o c\u00fcml\u0259d\u0259n yolda donanlar) h\u0259lak olmu\u015fdur.\u00a0 8 az\u0259rbaycanl\u0131 ail\u0259si tamamil\u0259 m\u0259hv edilmi\u015fdir. 487 n\u0259f\u0259r, o c\u00fcml\u0259d\u0259n 76 u\u015faq, yaralanm\u0131\u015f, 1275 n\u0259f\u0259r girov g\u00f6t\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015fd\u00fcr. Daimi ya\u015fay\u0131\u015f yerl\u0259rind\u0259n 5379 n\u0259f\u0259r qovulmu\u015fdur. \u018fsir d\u00fc\u015f\u0259n 150 n\u0259f\u0259rin, o c\u00fcml\u0259d\u0259n 68 qad\u0131n\u0131n v\u0259 26 u\u015fa\u011f\u0131n taleyi bar\u0259d\u0259 h\u0259l\u0259 d\u0259 he\u00e7 n\u0259 m\u0259lum deyil.<\/p>\n Dinc \u0259haliy\u0259 divan tutulmas\u0131 b\u00fct\u00fcn Qaraba\u011f m\u00fcnaqi\u015f\u0259sinin d\u00f6n\u00fc\u015f n\u00f6qt\u0259si oldu. Bu, az\u0259rbaycanl\u0131lar\u0131n ruhunu s\u0131nd\u0131rmaq m\u0259qs\u0259di il\u0259 qorxutma aksiyas\u0131 idi. Qaraba\u011f separat\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131n liderl\u0259rind\u0259n biri, Erm\u0259nistan\u0131n sabiq prezidenti Serj Sarqsyan\u0131n s\u00f6zl\u0259rin\u0259 g\u00f6r\u0259: “Amma d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u0259m ki, \u0259sas m\u0259s\u0259l\u0259 tamamil\u0259 ba\u015fqa idi. Xocal\u0131ya q\u0259d\u0259r az\u0259rbaycanl\u0131lar d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrd\u00fcl\u0259r ki, biziml\u0259 zarafat etm\u0259k olar, onlar d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrd\u00fcl\u0259r ki, erm\u0259nil\u0259r m\u00fclki \u0259haliy\u0259 \u0259l qald\u0131ra bilm\u0259zl\u0259r. Biz bu stereotipi q\u0131ra bildik…” Erm\u0259ni yaraql\u0131lar\u0131 Xocal\u0131n\u0131 \u00fc\u00e7 t\u0259r\u0259fd\u0259n m\u00fchasir\u0259y\u0259 alaraq \u015f\u0259h\u0259r\u0259 daxil oldular. Yegan\u0259 \u00e7\u0131x\u0131\u015f qal\u0131rd\u0131 – A\u011fdama t\u0259r\u0259f. Gec\u0259 bir d\u0259st\u0259 dinc sakin bir izdiham me\u015f\u0259 il\u0259 diz\u0259 q\u0259d\u0259r qar\u0131 yararaq qa\u00e7d\u0131 v\u0259 Qarqar \u00e7ay\u0131n\u0131n vadisind\u0259 enm\u0259y\u0259 ba\u015flad\u0131. S\u0259h\u0259r\u0259 q\u0259d\u0259r Xocal\u0131 sakinl\u0259ri azsayl\u0131 omon\u00e7ular\u0131n m\u00fc\u015fayi\u0259ti il\u0259 erm\u0259ni k\u0259ndi Naxi\u00e7evanikin yax\u0131nl\u0131\u011f\u0131ndak\u0131 d\u00fcz\u0259nliy\u0259 \u00e7\u0131xd\u0131lar v\u0259 burada art\u0131q onlar\u0131 d\u00fcz\u0259nliyin \u00fcz\u0259rind\u0259ki da\u011f \u0259t\u0259kl\u0259rind\u0259 g\u00f6zl\u0259y\u0259n erm\u0259ni yaraql\u0131lar\u0131 at\u0259\u015f\u0259 tutdular. Bir ne\u00e7\u0259 g\u00fcn sonra Xocal\u0131ya g\u0259lmi\u015f jurnalistl\u0259r v\u0259 m\u00fcst\u0259ntiql\u0259r qanl\u0131 q\u0131r\u011f\u0131n\u0131n d\u0259h\u015f\u0259tli m\u0259nz\u0259r\u0259si il\u0259 qar\u015f\u0131la\u015fd\u0131lar. Par\u00e7alanm\u0131\u015f c\u0259s\u0259dl\u0259r donmu\u015f torpa\u011fa s\u0259p\u0259l\u0259nmi\u015fdi. Londonun “Tayms” q\u0259zetinin m\u00fcxbiri Anatol Liven yaz\u0131rd\u0131 ki, “onlar\u0131n b\u0259zil\u0259rind\u0259, o c\u00fcml\u0259d\u0259n ki\u00e7ik bir q\u0131z\u0131n b\u0259d\u0259nind\u0259 d\u0259h\u015f\u0259tli yaralar var idi. Onun yaln\u0131z \u00fcz\u00fc b\u00fct\u00f6v qalm\u0131\u015fd\u0131”. 4 mart 1992-ci ild\u0259 Moskvada operator \u00c7ingiz Mustafayevin Xocal\u0131 \u015f\u0259h\u0259rinin dinc sakinl\u0259rinin k\u00fctl\u0259vi q\u0259tliam\u0131 yerind\u0259 \u00e7\u0259kdiyi 2 videos\u00fcjet n\u00fcmayi\u015f olunmu\u015fdur. Kadrlarda dinc sakinl\u0259rin c\u0259s\u0259dl\u0259ri g\u00f6st\u0259rilirdi. G\u00fcll\u0259l\u0259n\u0259nl\u0259rin \u00e7oxu 2 ya\u015f\u0131ndan 15 ya\u015f\u0131na q\u0259d\u0259r olan u\u015faqlar, qad\u0131nlar v\u0259 qocalar idi, \u0259ks\u0259riyy\u0259tini yax\u0131n m\u0259saf\u0259d\u0259n ba\u015f\u0131ndan vurmu\u015fdular. \u0130nsanlar\u0131 soyuqqanl\u0131l\u0131qla v\u0259 q\u0259sdli \u015f\u0259kild\u0259 \u00f6ld\u00fcr\u00fcrd\u00fcl\u0259r, he\u00e7 bir m\u00fcbariz\u0259, qa\u00e7\u0131\u015f \u0259lam\u0259ti yox idi. K\u0259silmi\u015f qulaqlar\u0131 olan u\u015faqlar\u0131n, ba\u015f d\u0259risi \u00e7\u0131xar\u0131lm\u0131\u015f ki\u015fil\u0259r v\u0259 \u00fcz\u00fcn sol hiss\u0259sinin d\u0259risi k\u0259sib \u00e7\u0131xar\u0131lm\u0131\u015f bir ya\u015fl\u0131 qad\u0131n\u0131n c\u0259s\u0259di g\u00f6r\u00fcn\u00fcr. Xocal\u0131da CNN \u00fc\u00e7\u00fcn videomateriallar haz\u0131rlayan rusiyal\u0131 operator Yuri Romanov \u00f6z\u00fcn\u00fcn “M\u0259n m\u00fcharib\u0259ni \u00e7\u0259kir\u0259m…” adl\u0131 kitab\u0131nda g\u00f6zl\u0259ri siqaretl\u0259 yand\u0131r\u0131lm\u0131\u015f balaca q\u0131zdan b\u0259hs edir. <\/p>\n
\nOnlardan:\u00a0<\/p>\n\n
\n[Tomas de Vaal. Qara ba\u011f. Moskva, 2005. S\u0259h. 235]<\/span><\/a><\/p>\n
\n[Tomas de Vaal. Qara ba\u011f. Moskva, 2005. S\u0259h. 233]<\/span><\/a><\/p>\n
\n[Tomas de Vaal. Qara ba\u011f. Moskva, 2005. S\u0259h. 234]<\/span><\/a><\/p>\n
\n[“\u0130zvestiya” q\u0259zeti, 04.03.1992, \u2116 54 (23628), s\u0259h. 1]<\/span><\/a><\/p>\n
\n[Y.Romanov. “M\u0259n m\u00fcharib\u0259 \u00e7\u0259kir\u0259m…” Sa\u011f qalma m\u0259kt\u0259bi. 2001-ci il, s\u0259h. 56]\u00a0<\/span><\/a><\/p>\n