{"id":11730,"date":"2023-02-06T14:12:27","date_gmt":"2023-02-06T10:12:27","guid":{"rendered":"https:\/\/qarabag.com\/?p=11730"},"modified":"2023-02-09T12:48:56","modified_gmt":"2023-02-09T08:48:56","slug":"shixbabaturbesi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/qarabag.com\/shixbabaturbesi\/","title":{"rendered":"\u015e\u0131x baba t\u00fcrb\u0259si"},"content":{"rendered":"

\"\"<\/strong><\/p>\n

\u015e\u0131x baba t\u00fcrb\u0259si v\u0259 xan\u0259gah\u0131 C\u0259bray\u0131l rayonunun \u015e\u0131xlar k\u0259ndinin q\u0259biristanl\u0131\u011f\u0131nda, k\u00f6hn\u0259 ticar\u0259t-karvan yolunda (\u0130p\u0259k Yolu) yerl\u0259\u015fir. Yerli sakinl\u0259r aras\u0131nda abid\u0259 \u201c\u015e\u0131x baba piri\u201d kimi tan\u0131n\u0131r.
\n<\/strong>[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259di xan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 145]<\/a><\/span>
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 15]<\/span><\/a>
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycan\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri korpusu. Cild V. 2011-ci il, s\u0259h. 15; 64; 223]<\/span><\/a><\/p>\n

Az\u0259rbaycan epiqrafisti M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tovaya g\u00f6r\u0259, t\u00fcrb\u0259 XIV \u0259sr\u0259 aiddir.
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycan\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri korpusu. Cild V. 2011-ci il, s\u0259h. 15-16]<\/span><\/a>
\n
[Erm\u0259ni terrorunun obyekti – Az\u0259rbaycan xalq\u0131n\u0131n maddi-m\u0259d\u0259niyy\u0259t abid\u0259l\u0259ri. 2007-ci il, s\u0259h. 19]<\/span><\/a><\/p>\n

Xalq r\u0259vay\u0259tin\u0259 g\u00f6r\u0259, t\u00fcrb\u0259d\u0259 d\u0259fn olunmu\u015f \u015feyx, \u015eeyx V\u0259li \u0259d-Din n\u0259slinin n\u00fcmay\u0259nd\u0259si idi (1070-ci ild\u0259 v\u0259fat etmi\u015fdir), o, “Q\u0259diriyy\u0259” sufi c\u0259miyy\u0259tin\u0259 m\u0259nsub idi v\u0259 XVI \u0259srin sonlar\u0131nda C\u0259bray\u0131l rayonunun Da\u011f Tumas k\u0259ndin\u0259 k\u00f6\u00e7d\u00fckd\u0259n sonra \u015feyxin t\u0259liml\u0259rini yayma\u011fa davam edirdi.<\/p>\n

C\u0259miyy\u0259tin Az\u0259rbaycanda f\u0259aliyy\u0259t\u0259 ba\u015flamas\u0131 XIII \u0259sr\u0259 aid edilir.<\/p>\n

“Erm\u0259ni terrorunun obyekti – Az\u0259rbaycan xalq\u0131n\u0131n maddi m\u0259d\u0259niyy\u0259tinin abid\u0259l\u0259ri” adl\u0131 2007-ci il kitab\u0131nda qeyd olunur ki, yaz\u0131lar\u0131n paleoqrafiyas\u0131na, oyma texnikas\u0131na v\u0259 t\u00fcrb\u0259nin i\u00e7\u0259risind\u0259 v\u0259 \u0259traf\u0131nda yerl\u0259\u015f\u0259n m\u0259zar da\u015flar\u0131n\u0131n b\u0259dii t\u0259rtibat\u0131na g\u00f6r\u0259 “Q\u0259diriyy\u0259” xan\u0259gah\u0131n\u0131n f\u0259aliyy\u0259t m\u00fcdd\u0259ti XIII-XIV \u0259srl\u0259r\u0259 aid edilir.<\/p>\n

M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tovan\u0131n 1992-ci il “Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r” kitab\u0131nda tarix olaraq XII-XIII \u0259srl\u0259r g\u00f6st\u0259rilir. \u00a0<\/p>\n

Bununla bel\u0259, M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova a\u015fa\u011f\u0131dak\u0131lar\u0131 qeyd edirdi:<\/p>\n

\u201cS\u00f6z\u00fcged\u0259n kompleks a\u015fkar edil\u0259n\u0259d\u0259k bu c\u0259miyy\u0259tin m\u0259rk\u0259zinin Az\u0259rbaycanda m\u00f6vcud olmas\u0131 bar\u0259d\u0259 bizim he\u00e7 bir m\u0259lumat\u0131m\u0131z yox idi\u201d.
\n<\/em>
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 146]<\/a><\/span>
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 19]<\/span><\/a>
\n
[Erm\u0259ni terrorunun obyekti – Az\u0259rbaycan xalq\u0131n\u0131n maddi-m\u0259d\u0259niyy\u0259t abid\u0259l\u0259ri. 2007-ci il, s\u0259h. 17]<\/span><\/a><\/p>\n

T\u00fcrb\u0259 da\u015fdan in\u015fa edilmi\u015fdir. \u0130\u00e7\u0259rid\u0259n v\u0259 xaricd\u0259n planda \u0259sas\u0259n o yuvarlaq formaya malikdir. Abid\u0259nin dair\u0259vi g\u00fcnb\u0259zi \u00e7\u00f6km\u00fc\u015f, t\u00fcrb\u0259ni is\u0259 i\u00e7\u0259rid\u0259n v\u0259 bay\u0131rdan iki ard\u0131c kolu basm\u0131\u015fd\u0131. G\u00fcnb\u0259zin dir\u0259ndiyi qalan hiss\u0259l\u0259rd\u0259 t\u00fcrb\u0259 ikiqat \u00f6rt\u00fcy\u0259 malik idi: daxild\u0259 g\u00fcnb\u0259z, xaricind\u0259 is\u0259 \u00e7ad\u0131r \u00f6rt\u00fcy\u00fc.
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 16]<\/span><\/a>
\n
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 146]<\/span><\/a><\/p>\n

M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova 1991-ci il “Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r” kitab\u0131nda qeyd edir:
\n\u201cAbid\u0259nin m\u0259rk\u0259zind\u0259 \u015feyxin q\u0259bri yerl\u0259\u015fir. Onun \u00fcz\u0259rind\u0259 g\u00fcnb\u0259zd\u0259n u\u00e7ub t\u00f6k\u00fclm\u00fc\u015f<\/em> v\u0259 dig\u0259r m\u00fcxt\u0259lif xatir\u0259 abid\u0259l\u0259rind\u0259n da\u015f par\u00e7alar\u0131 y\u0131\u011f\u0131lm\u0131\u015fd\u0131r. Da\u015f qalaqlar\u0131 aras\u0131nda onun yaz\u0131l\u0131 abid\u0259sinin axtar\u0131\u015flar\u0131 he\u00e7 bir n\u0259tic\u0259 verm\u0259di\u201d. <\/em>Lakin, \u015feyxin q\u0259bri \u00fcz\u0259rind\u0259ki da\u015f y\u0131\u011f\u0131nlar\u0131 aras\u0131nda tap\u0131lm\u0131\u015f m\u0259zar da\u015flar\u0131ndan birind\u0259 \u201cBu \u015eeyx \u018fkb\u0259rin m\u0259zar\u0131d\u0131r\u201d yaz\u0131s\u0131 var idi<\/em>. Bu q\u0259bir yaz\u0131s\u0131 \u015feyxin davam\u00e7\u0131lar\u0131ndan birinin m\u0259zar\u0131d\u0131r.
\n
[M.Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 16-18]<\/span><\/a>
\n
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 145-146]<\/a><\/span>
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycan\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri korpusu. Cild V. 2011-ci il, s\u0259h. 64;223]<\/span><\/a><\/p>\n

Bir vaxtlar t\u00fcrb\u0259, hal-haz\u0131rda onun giri\u015f hiss\u0259sinin yaln\u0131z ki\u00e7ik bir par\u00e7as\u0131n\u0131n salamat qald\u0131\u011f\u0131 bi\u015fmi\u015f k\u0259rpicd\u0259n olan kvadrat hasarla \u0259hat\u0259 olunmu\u015fdu. Hasar\u0131n arxas\u0131nda, \u0259razisi indi d\u0259 yerli sakinl\u0259rin q\u0259biristanl\u0131q kimi istifad\u0259 etdikl\u0259ri orta \u0259srl\u0259r\u0259 aid b\u00f6y\u00fck bir nekropol var.
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 17;19]<\/span><\/a>
\n
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycan\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri korpusu. Cild V. 2011-ci il, s\u0259h. 15; 28; 66; 223]<\/span><\/a>
\n
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 145-147]<\/span><\/a>
\n
[Erm\u0259ni terrorunun obyekti – Az\u0259rbaycan xalq\u0131n\u0131n maddi-m\u0259d\u0259niyy\u0259t abid\u0259l\u0259ri. 2007-ci il, s\u0259h. 19]<\/span><\/a><\/p>\n

T\u00fcrb\u0259nin i\u00e7\u0259risind\u0259 v\u0259 \u0259traf\u0131nda s\u0259p\u0259l\u0259nmi\u015f formada onun (y\u0259ni \u015feyxin) davam\u00e7\u0131lar\u0131na m\u0259xsus m\u0259zar da\u015flar\u0131 var: Abd \u0259r-R\u0259hman b. \u015eeyx H\u00fcseyn\u0259, \u015eeyx Muhiy\u0259ddin\u0259, \u015eeyx \u018fkb\u0259r\u0259 v\u0259 ba\u015fqalar\u0131na. Yaz\u0131lar\u0131n paleoqrafiyas\u0131na, oyman\u0131n texnikas\u0131na v\u0259 da\u015flar\u0131n b\u0259dii t\u0259rtibat\u0131na g\u00f6r\u0259 M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova onlar\u0131 XIII-XIV \u0259srl\u0259r\u0259 aid edir. Nekropolda yerl\u0259\u015f\u0259n m\u0259zar da\u015flar\u0131 XIV-XX \u0259srin \u0259vv\u0259ll\u0259rin\u0259 aiddir. Bir \u00e7ox abid\u0259l\u0259r is\u0259 torpaqla \u00f6rt\u00fclm\u00fc\u015fd\u00fcr.
\n
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 146]<\/span><\/a><\/p>\n

Qap\u0131 yerinin oxvari ta\u011f\u0131 \u00fcz\u0259rind\u0259 he\u00e7 bir yaz\u0131 yoxdur. T\u00fcrb\u0259nin giri\u015find\u0259, kandarda suls elementli n\u0259sx x\u0259ttil\u0259 \u0259r\u0259b dilind\u0259 yaz\u0131s\u0131 olan m\u0259zar da\u015f\u0131 yerl\u0259\u015fmi\u015fdir: “P\u0259r\u0259sti\u015f edil\u0259n R\u0259c\u0259b ay\u0131, yeddi y\u00fcz yeddinci il”<\/em> (27.12. 1307-26.1.1308-ci il). (Analoji m\u0259tn, \u0259vv\u0259lki il\u0259 eyni formada, hasar\u0131n arxas\u0131nda t\u00fcrb\u0259nin yan\u0131ndak\u0131\u00a0 q\u0259bir da\u015f\u0131n\u0131n \u00fcz\u0259rind\u0259 d\u0259 var:“R\u0259c\u0259b (ay\u0131), yeddi y\u00fcz yeddinci il”)<\/em><\/p>\n

“Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r” kitab\u0131nda a\u015fa\u011f\u0131dak\u0131lar qeyd olunur: \u201cBel\u0259 g\u00fcman etm\u0259k olar ki, abid\u0259 m\u00fcq\u0259dd\u0259s \u015feyxin m\u0259qb\u0259r\u0259sinin astanas\u0131nda d\u0259fn olunmu\u015f \u015f\u0259xs\u0259 aiddir. Ad yaz\u0131lmad\u0131\u011f\u0131na g\u00f6r\u0259 d\u0259fn olunan \u015f\u0259xsin qad\u0131n oldu\u011funu ehtimal etm\u0259k olar. Da\u015f el\u0259 bil bina tikil\u0259nd\u0259 buraya qoyulmu\u015fdur.\u201d
\n<\/em>
[M. Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 16-17]<\/span><\/a>
\n
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259dixan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 146]<\/span><\/a><\/p>\n

\"\"<\/p>\n

Hasar\u0131n yan\u0131ndak\u0131 oyuqda, h\u0259y\u0259t t\u0259r\u0259fd\u0259n t\u00fcrb\u0259nin giri\u015finin qar\u015f\u0131s\u0131nda yerl\u0259\u015fmi\u015f fallos \u015f\u0259klind\u0259 m\u0259rm\u0259rd\u0259n olan q\u0259bir da\u015f\u0131 var.\u00a0 Onun \u00fcst\u00fcnd\u0259 suls elementli n\u0259sx x\u0259ttil\u0259 \u0259r\u0259b dilind\u0259 olan kitab\u0259d\u0259 a\u015fa\u011f\u0131dak\u0131lar qeyd olunmu\u015fdur:
\n\u201cBilik bula\u011f\u0131ndan i\u00e7di. Bu, q\u0259bir \u015eeyx Qiyas\u0259ddinin o\u011flu alic\u0259nab (“Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r” kitab\u0131nda m\u0259rh\u0259m\u0259tli kimi qeyd olunur) \u015feyxzad\u0259 \u015eeyx \u018fbd\u00fcss\u0259lam\u0131nd\u0131r. 20 ramazan 759 h.q. (27.08.1358-ci il) v\u0259fat etmi\u015fdir.\u201d<\/em>
\n
[Qaraba\u011f: m\u00fcnaqi\u015f\u0259 kontekstind\u0259 tarix\\\\M\u0259\u015f\u0259di xan\u0131m Nem\u0259tova. Qaraba\u011f\u0131n epiqrafik abid\u0259l\u0259ri. 2014-c\u00fc il, s\u0259h. 146]<\/span><\/a>
\n
[M.Nem\u0259t. Az\u0259rbaycanda pirl\u0259r. 1992-ci il, s\u0259h. 17]<\/span><\/a>
\n
[Erm\u0259ni terrorunun obyekti – Az\u0259rbaycan xalq\u0131n\u0131n maddi-m\u0259d\u0259niyy\u0259t abid\u0259l\u0259ri. 2007-ci il, s\u0259h. 19]<\/span><\/a><\/p>\n

Az\u0259rbaycan\u0131n m\u00fcst\u0259qilliyi d\u00f6vr\u00fcnd\u0259 b\u0259rpa i\u015fl\u0259rinin apar\u0131lmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn olmam\u0131\u015fd\u0131r, bel\u0259 ki, 1993-c\u00fc ild\u0259 C\u0259bray\u0131l rayonu erm\u0259ni silahl\u0131 birl\u0259\u015fm\u0259l\u0259ri t\u0259r\u0259find\u0259n i\u015f\u011fal edilmi\u015f, bundan sonra is\u0259 t\u00fcrb\u0259 v\u0259 onun \u0259traf\u0131ndak\u0131 q\u0259birl\u0259r vandalizm\u0259 m\u0259ruz qalm\u0131\u015fd\u0131r.<\/p>\n

\"image_pdf\"<\/a>\"image_print\"<\/a><\/div>","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

\u015e\u0131x baba t\u00fcrb\u0259si v\u0259 xan\u0259gah\u0131 C\u0259bray\u0131l rayonunun \u015e\u0131xlar k\u0259ndinin q\u0259biristanl\u0131\u011f\u0131nda, k\u00f6hn\u0259 ticar\u0259t-karvan yolunda (\u0130p\u0259k Yolu) yerl\u0259\u015fir. Yerli sakinl\u0259r aras\u0131nda abid\u0259 \u201c\u015e\u0131x baba piri\u201d kimi tan\u0131n\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"author":11,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[1258],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11730"}],"collection":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/11"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=11730"}],"version-history":[{"count":5,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11730\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":11735,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11730\/revisions\/11735"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=11730"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=11730"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=11730"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}