{"id":10420,"date":"2022-07-11T12:49:07","date_gmt":"2022-07-11T08:49:07","guid":{"rendered":"https:\/\/qarabag.com\/?p=10420"},"modified":"2022-07-13T17:32:00","modified_gmt":"2022-07-13T13:32:00","slug":"andranik-saumyan-v%c9%99-rusiya-m%c9%99qs%c9%99d-az%c9%99rbaycani-%c9%99l%c9%99-kecirm%c9%99kdir","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/qarabag.com\/andranik-saumyan-v%c9%99-rusiya-m%c9%99qs%c9%99d-az%c9%99rbaycani-%c9%99l%c9%99-kecirm%c9%99kdir\/","title":{"rendered":"Andranik, \u015eaumyan v\u0259 Rusiya: m\u0259qs\u0259d Az\u0259rbaycan\u0131 \u0259l\u0259 ke\u00e7irm\u0259kdir"},"content":{"rendered":"

Bol\u015fevik Stepan \u015eaumyan\u0131n ba\u015f\u00e7\u0131l\u0131q etdiyi Bak\u0131 Xalq Komissarlar\u0131 Soveti v\u0259 da\u015fnak silahl\u0131 q\u00fcvv\u0259l\u0259ri t\u0259r\u0259find\u0259n Bak\u0131 quberniyas\u0131nda (1918-ci ilin mart-aprel aylar\u0131nda) az\u0259rbaycanl\u0131lar\u0131n k\u00fctl\u0259vi soyq\u0131r\u0131m\u0131n\u0131n h\u0259yata ke\u00e7irilm\u0259sind\u0259n sonra Bak\u0131 Soveti Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259ri il\u0259 birlikd\u0259 G\u0259nc\u0259y\u0259 h\u00fccum etm\u0259k v\u0259 \u00fcmumiyy\u0259tl\u0259, b\u00fct\u00fcn Az\u0259rbaycan \u0259razisind\u0259 sovet hakimiyy\u0259tini b\u0259rq\u0259rar etm\u0259k niyy\u0259tind\u0259 idi. Bu m\u0259qs\u0259d\u0259 nail olunmas\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcn \u015eaumyan 1918-ci ilin yay\u0131nda Az\u0259rbaycan Cumhuriyy\u0259ti h\u00fcdudlar\u0131na soxulmu\u015f erm\u0259ni general\u0131 Andranik Ozanyan\u0131n silahl\u0131 birl\u0259\u015fm\u0259l\u0259rinin d\u0259 \u00f6z t\u0259r\u0259fin\u0259 c\u0259lb edilm\u0259sind\u0259 maraql\u0131 idi.<\/strong>
\n[R. Mustafazad\u0259. \u0130ki respublika. Az\u0259rbaycan – Rusiya m\u00fcnasib\u0259tl\u0259ri 1918-1922-ci ill\u0259r 2006-c\u0131 il. s\u0259h. 201]<\/a><\/span>
\n
[Andranik Ozanyan. S\u0259n\u0259dl\u0259r v\u0259 materiallar.1991-ci il, s\u0259h. 446]<\/a><\/span>
\n
[C. H\u0259s\u0259nli. Rus inqilab\u0131 v\u0259 Az\u0259rbaycan: M\u00fcst\u0259qilliy\u0259 do\u011fru \u00e7\u0259tin yol (1917-1920) 2011-ci il, s\u0259h. 91;134]<\/a><\/span>
\n
[Az\u0259rbaycan Demokratik Respublikas\u0131 (1918-1920) Parlament (stenoqrafik hesabatlar). 1998-ci il, s\u0259h. 36]<\/span><\/a><\/p>\n

Alman tarix\u00e7isi Yorq Baberovski yaz\u0131r:
\n“1918-<\/em>ci<\/em> ilin<\/em> yay<\/em>\u0131<\/em>nda<\/em>, <\/em>Az<\/em>\u0259<\/em>rbaycan<\/em>\u0131<\/em>n<\/em> m<\/em>\u00fc<\/em>st<\/em>\u0259<\/em>qilliyi<\/em> elan<\/em> edildikd<\/em>\u0259<\/em>n<\/em> sonra<\/em> bu<\/em> regionun<\/em> m<\/em>\u00fc<\/em>s<\/em>\u0259<\/em>lman<\/em> v<\/em>\u0259 <\/em>erm<\/em>\u0259<\/em>ni<\/em> sakinl<\/em>\u0259<\/em>ri<\/em> aras<\/em>\u0131<\/em>nda<\/em> qar<\/em>\u015f\u0131<\/em>durmalar<\/em> n<\/em>\u0259<\/em>zar<\/em>\u0259<\/em>td<\/em>\u0259<\/em>n<\/em> \u00e7\u0131<\/em>xd<\/em>\u0131. <\/em>\u015eu\u015fada erm\u0259ni milli \u015furas\u0131n\u0131n \u00fczvl\u0259ri Az\u0259rbaycan Respublikas\u0131n\u0131n bu regionda suverenlik h\u00fcququna raz\u0131 olmayaraq ona etiraz edirdil\u0259r. Bir m\u00fcdd\u0259t ke\u00e7dikd\u0259n sonra \u015eu\u015fada topla\u015fan Erm\u0259ni Milli Konqresi Da\u011fl\u0131q Qaraba\u011f\u0131n siyasi m\u00fcst\u0259qilliyini elan etdi. 1918-ci il yay\u0131n sonlar\u0131nda m\u00fcsavat\u00e7\u0131lar region \u00fcz\u0259rind\u0259 faktiki olaraq h\u0259r hans\u0131 bir n\u0259zar\u0259ti itirdil\u0259r, onlar\u0131n \u015eu\u015fadak\u0131 komendant\u0131na he\u00e7 kim m\u0259h\u0259l qoymurdu, \u00e7\u00fcnki onun n\u0259 h\u0259rbi, n\u0259 d\u0259 siyasi daya\u011f\u0131 var idi”. <\/em>Bak\u0131 Sovetinin s\u0259dri (1917-1918) v\u0259 1917-ci ilin dekabr\u0131ndan RSFSR Xalq Komissarlar\u0131 Sovetinin s\u0259dri, V. \u0130. Lenin t\u0259r\u0259find\u0259n t\u0259yin edilmi\u015f Qafqaz m\u0259s\u0259l\u0259l\u0259ri \u00fczr\u0259 F\u00f6vq\u0259lad\u0259 komissar Stepan \u015eaumyan 1918-ci ilin may ay\u0131nda Sovnarkoma \u00f6z m\u0259lumat\u0131nda yaz\u0131rd\u0131:
\n“Sovet qo\u015funlar\u0131 Yevlax k\u00f6rp\u00fcs\u00fcn\u00fc \u0259l\u0259 ke\u00e7irm\u0259li v\u0259 K\u00fcr \u00e7ay\u0131 boyu m\u00fcdafi\u0259 x\u0259ttini tutmal\u0131 idil\u0259r, bundan sonra Yelisavetpolda (G\u0259nc\u0259) v\u0259 dig\u0259r yerl\u0259rd\u0259 erm\u0259ni qiyamlar\u0131n\u0131 t\u0259\u015fkil etm\u0259k \u00fc\u00e7\u00fcn l\u0259ngim\u0259d\u0259n Yelisavetpola h\u0259r\u0259k\u0259t etm\u0259li idil\u0259r”.<\/em>
\n
[C. H\u0259s\u0259nli. Rus inqilab\u0131 v\u0259 Az\u0259rbaycan: M\u00fcst\u0259qilliy\u0259 do\u011fru \u00e7\u0259tin yol (1917-1920) 2011-ci il, s\u0259h. 91;134]<\/a><\/span>
\n
[R. Mustafazad\u0259. \u0130ki respublika. Az\u0259rbaycan – Rusiya m\u00fcnasib\u0259tl\u0259ri 1918-1922-ci ill\u0259r 2006-c\u0131 il. s\u0259h. 201]<\/a><\/span>
\n
[Y. Baberovski. D\u00fc\u015fm\u0259n h\u0259r yerd\u0259 var. Qafqazda stalinizm. 2010-cu il, s\u0259h. 164]<\/span><\/a><\/p>\n

Nax\u00e7\u0131vanda Sovet hakimiyy\u0259tinin qurulmas\u0131n\u0131 elan ed\u0259n general Andranik \u00f6z\u00fcn\u00fcn Stepan \u015eaumyana 14 iyul 1918-ci il tarixli radioqram\u0131nda \u00f6z d\u0259st\u0259si il\u0259 M\u0259rk\u0259zi Rusiya H\u00f6kum\u0259tinin s\u0259r\u0259ncam\u0131na ke\u00e7m\u0259y\u0259 v\u0259 Bak\u0131 kommunas\u0131na d\u0259st\u0259k g\u00f6st\u0259rm\u0259y\u0259 haz\u0131r oldu\u011funu bildirmi\u015fdi. Andranik\u0259 20 iyul 1918-ci il cavab teleqram\u0131nda \u015eaumyan yaz\u0131rd\u0131:
\n“Sizin teleqram\u0131n\u0131z\u0131 ald\u0131m. Tam m\u0259tn haqda Moskvaya, M\u0259rk\u0259zi h\u00f6kum\u0259t\u0259 m\u0259lumat verdim. \u00d6z t\u0259r\u0259fimd\u0259n sizin siman\u0131zda \u0259sl xalq q\u0259hr\u0259man\u0131n\u0131 salamlay\u0131ram. Sizin bayra\u011f\u0131n\u0131z alt\u0131nda d\u00f6y\u00fc\u015f\u0259n b\u00fct\u00fcn c\u0259sur d\u00f6y\u00fc\u015f\u00e7\u00fcl\u0259r\u0259 v\u0259 h\u0259m t\u00fcrk s\u00fcng\u00fcl\u0259rind\u0259n, h\u0259m d\u0259 milli r\u0259hb\u0259rl\u0259rin x\u0259yan\u0259tind\u0259n ikiqat \u0259ziyy\u0259t \u00e7\u0259k\u0259n b\u00fct\u00fcn z\u0259hm\u0259tke\u015f \u0259haliy\u0259 salam s\u00f6yl\u0259yin. He\u00e7 bir \u00e7\u0259tinlikl\u0259r\u0259 baxmayaraq, Sizi inqilab bayra\u011f\u0131n\u0131 endirm\u0259m\u0259y\u0259 \u00e7a\u011f\u0131r\u0131ram. Bak\u0131 proletariat\u0131 Rusiya hakimiyy\u0259tinin g\u00fccl\u00fc d\u0259st\u0259yi il\u0259 K\u00fcrd\u0259mir v\u0259 A\u011fsu istiqam\u0259tl\u0259rind\u0259 t\u00fcrk\u00a0 b\u0259y-quldur d\u0259st\u0259l\u0259rin\u0259 qar\u015f\u0131 q\u0259hr\u0259manl\u0131q m\u00fcharib\u0259si apar\u0131r. Biz t\u00fcrkl\u0259ri, xanlar\u0131, b\u0259yl\u0259ri, g\u00fcrc\u00fc knyazlar\u0131n\u0131 v\u0259 erm\u0259ni burjuaziyas\u0131n\u0131 m\u0259\u011flub etdikd\u0259n sonra b\u00fct\u00fcn Zaqafqaziyan\u0131n birl\u0259\u015fmi\u015f k\u0259ndlil\u0259ri v\u0259 f\u0259hl\u0259l\u0259ri \u00fcmumi qurultayda Sovet hakimiyy\u0259tini quracaqlar v\u0259 yenid\u0259n b\u00f6y\u00fck Rusiya respublikas\u0131na qo\u015fulacaqlar. Siz\u0259 laz\u0131m olan d\u0259st\u0259yi g\u00f6st\u0259rm\u0259k imkan\u0131na \u015fad olard\u0131m, b\u0259lk\u0259 Siz \u0259laq\u0259 \u00fc\u00e7\u00fcn yollar axtar\u0131rs\u0131n\u0131z.\u201d<\/em>
\n
[Andranik Ozanyan. S\u0259n\u0259dl\u0259r v\u0259 materiallar.1991-ci il, s\u0259h. 292 – 294]<\/span><\/a><\/p>\n

Az\u0259rbaycan\u0131n Ba\u015f naziri F\u0259t\u0259li Xan Xoyski\u00a0\u0130stanbulda Az\u0259rbaycan\u0131n n\u00fcmay\u0259nd\u0259 hey\u0259tinin s\u0259dri M\u0259mm\u0259d \u018fmin R\u0259sulzad\u0259y\u0259 23 avqust 1918-ci il tarixli depe\u015fas\u0131nda yaz\u0131rd\u0131: “…<\/em>Qaraba<\/em>\u011f <\/em>t<\/em>\u0259<\/em>r<\/em>\u0259<\/em>fd<\/em>\u0259<\/em>n<\/em> Z<\/em>\u0259<\/em>ng<\/em>\u0259<\/em>zur<\/em> q<\/em>\u0259<\/em>zas<\/em>\u0131<\/em>n<\/em>\u0131<\/em>n<\/em> bir<\/em> hiss<\/em>\u0259<\/em>sini<\/em> tutmu<\/em>\u015f <\/em>v<\/em>\u0259 <\/em>bizi<\/em> \u015e<\/em>u<\/em>\u015f<\/em>a<\/em> q<\/em>\u0259<\/em>zas<\/em>\u0131<\/em>ndan<\/em> k<\/em>\u0259<\/em>smi<\/em>\u015f <\/em>Andranikin<\/em> erm<\/em>\u0259<\/em>ni<\/em> qo<\/em>\u015f<\/em>unlar<\/em>\u0131 <\/em>h<\/em>\u0259<\/em>r<\/em>\u0259<\/em>k<\/em>\u0259<\/em>t<\/em> edir<\/em>…” <\/em>1918-ci ilin pay\u0131z\u0131nda Z\u0259ng\u0259zur \u0259razisinin bir hiss\u0259sind\u0259 m\u00f6hk\u0259ml\u0259nmi\u015f Andranikin d\u0259st\u0259l\u0259ri art\u0131q sentyabr ay\u0131nda \u015eu\u015fan\u0131n \u0259traflar\u0131na g\u0259lib \u00e7atm\u0131\u015fd\u0131. \u015e\u0259h\u0259ri \u0259l\u0259 ke\u00e7irdikd\u0259n sonra Andranik onu “Ki\u00e7ik Erm\u0259nistan” adland\u0131r\u0131lan \u0259razinin m\u0259rk\u0259zi etm\u0259k niyy\u0259tind\u0259 idi. Alman tarix\u00e7isi Y. Baberovskinin s\u00f6zl\u0259rin\u0259 g\u00f6r\u0259: “Andranikin d\u0259st\u0259l\u0259ri \u015eu\u015fan\u0131n \u0259traf\u0131nda da \u00f6l\u00fcm v\u0259 da\u011f\u0131nt\u0131lar s\u0259pirdil\u0259r”<\/em>.
\n
[C. H\u0259s\u0259nli. Rus inqilab\u0131 v\u0259 Az\u0259rbaycan: M\u00fcst\u0259qilliy\u0259 do\u011fru \u00e7\u0259tin yol (1917-1920) 2011-ci il, s\u0259h. 226]<\/a><\/span>
\n
[Andranik Ozanyan. S\u0259n\u0259dl\u0259r v\u0259 materiallar.1991-ci il, s\u0259h. 446 – 447]<\/a><\/span>
\n
[Y. Baberovski. D\u00fc\u015fm\u0259n h\u0259r yerd\u0259 var. Qafqazda stalinizm. 2010-cu il, s\u0259h. 165]<\/span><\/a><\/p>\n

\u015e\u0259h\u0259rd\u0259 \u015eu\u015fan\u0131n Andranikin silahl\u0131 birl\u0259\u015fm\u0259l\u0259ri t\u0259r\u0259find\u0259n tutulmaq \u00fczr\u0259 oldu\u011fu bar\u0259d\u0259 \u015fayi\u0259l\u0259r yay\u0131landan sonra \u015f\u0259h\u0259rin erm\u0259nil\u0259r\u0259 aid hiss\u0259sind\u0259 silah-sursat paylama\u011fa ba\u015flad\u0131lar. M\u00fcs\u0259lmanlar \u00f6z m\u0259sk\u0259nl\u0259rin\u0259 qapanaraq ki\u00e7ik d\u00f6y\u00fc\u015f d\u0259st\u0259l\u0259ri yaratd\u0131lar. \u015eu\u015fan\u0131n xarici al\u0259ml\u0259 \u0259laq\u0259si\u00a0 k\u0259silmi\u015fdi, \u018fsg\u0259ran qalas\u0131n\u0131n yan\u0131ndak\u0131 da\u011f a\u015f\u0131r\u0131m\u0131 ba\u011flanm\u0131\u015fd\u0131. Sentyabr\u0131n sonlar\u0131nda \u015eu\u015fada acl\u0131q v\u0259 yatala\u011f epidemiyas\u0131 t\u00fc\u011fyan etm\u0259y\u0259 ba\u015flad\u0131, x\u0259st\u0259lik h\u0259r g\u00fcn 30-40 n\u0259f\u0259rin h\u0259yat\u0131n\u0131 apar\u0131rd\u0131.
\n
[Y. Baberovski. D\u00fc\u015fm\u0259n h\u0259r yerd\u0259 var. Qafqazda stalinizm. 2010-cu il, s\u0259h. 164]<\/a><\/span><\/p>\n

Az\u0259rbaycan\u0131n Ba\u015f naziri F\u0259t\u0259li xan Xoyski parlamentin 20 dekabr 1918-ci il tarixli iclas\u0131nda a\u015fa\u011f\u0131dak\u0131lar\u0131 qeyd edirdi:
\n“…Andranik, Az\u0259rbaycan Respublikas\u0131 H\u00f6kum\u0259tinin Bak\u0131 \u0259m\u0259liyyat\u0131 il\u0259 m\u0259\u015f\u011ful olmas\u0131ndan <\/em>(Bak\u0131n\u0131n Osmanl\u0131 \u0130mperiyas\u0131n\u0131n qo\u015funlar\u0131 il\u0259 birlikd\u0259 bol\u015fevik-da\u015fnak q\u00fcvv\u0259l\u0259rind\u0259n azad edilm\u0259si) istifad\u0259 ed\u0259r\u0259k, Z\u0259ng\u0259zuru m\u00fcs\u0259lman elementind\u0259n t\u0259mizl\u0259m\u0259y\u0259 c\u0259hd ed\u0259r\u0259k bu rayonda\u00a0 az\u011f\u0131nl\u0131qlar t\u00f6r\u0259tm\u0259y\u0259 davam edirdi v\u0259 bu m\u0259qs\u0259dl\u0259 orada yerl\u0259\u015f\u0259n m\u00fcdafi\u0259siz m\u00fcs\u0259lman k\u0259ndl\u0259rini at\u0259\u015f\u0259 tutur v\u0259 q\u0131l\u0131ncdan ke\u00e7irirdi. Daha sonra Andranik adland\u0131r\u0131lan \u015f\u0259xs \u00f6z \u0259m\u0259liyyat\u0131n\u0131 Z\u0259ng\u0259zur q\u0259zas\u0131ndan onun t\u0259r\u0259find\u0259n t\u0259hrik edil\u0259n yerli erm\u0259nil\u0259rin m\u0259\u015fhur \u018fsg\u0259ran d\u0259r\u0259sind\u0259 Yevlax-\u015eu\u015fa yolunu ba\u011flad\u0131qlar\u0131 v\u0259 bel\u0259likl\u0259, \u015eu\u015fa \u015f\u0259h\u0259rinin m\u00fcs\u0259lman \u0259halisini kifay\u0259t q\u0259d\u0259r t\u0259hl\u00fck\u0259li v\u0259ziyy\u0259t\u0259 sald\u0131qlar\u0131 \u015eu\u015fa rayonuna ke\u00e7irtdi”.<\/em>
\n
[Az\u0259rbaycan Demokratik Respublikas\u0131 (1918-1920) Parlament (stenoqrafik hesabatlar). 1998-ci il, s\u0259h. 36 – 37]<\/span><\/a><\/p>\n

1918-ci ilin oktyabr ay\u0131nda Osmanl\u0131 – Az\u0259rbaycan qo\u015funlar\u0131 \u015eu\u015fan\u0131 d\u00f6y\u00fc\u015fs\u00fcz azad ed\u0259r\u0259k (oktyabr\u0131n 1-d\u0259), Andranikin silahl\u0131 q\u00fcvv\u0259l\u0259rini Qaraba\u011fdan qovaraq onlar\u0131 m\u0259\u011flubiyy\u0259t\u0259 u\u011fratd\u0131lar. Erm\u0259ni qradona\u00e7alnikl\u0259ri (\u015f\u0259h\u0259rin r\u0259isl\u0259ri) Az\u0259rbaycan\u0131n Da\u011fl\u0131q Qaraba\u011f \u00fcz\u0259rind\u0259 siyasi suverenliyini tan\u0131ma\u011fa m\u0259cbur oldular.
\n
[C. H\u0259s\u0259nli. Az\u0259rbaycan Respublikas\u0131 diplomatiyas\u0131n\u0131n tarixi. \u00dc\u00e7 cildd\u0259. II-ci cild. Az\u0259rbaycan\u0131n xarici siyas\u0259ti (1920-1939). 2013-c\u00fc il, s\u0259h. 173]<\/a><\/span>
\n
[Y. Baberovski. D\u00fc\u015fm\u0259n h\u0259r yerd\u0259 var. Qafqazda stalinizm. 2010-cu il, s\u0259h. 164]<\/a><\/span>
\n
[Az\u0259rbaycan Demokratik Respublikas\u0131 (1918-1920) Parlament (stenoqrafik hesabatlar). 1998-ci il, s\u0259h. 36 – 37]<\/span><\/a><\/p>\n

F\u0259t\u0259li xan Xoyski parlamentin 20 dekabr 1918-ci il tarixli iclas\u0131nda, h\u0259m\u00e7inin qeyd edirdi:
\n“Andranikin v\u0259 onun h\u0259mfikirl\u0259rinin Qaraba\u011f avant\u00fcras\u0131n\u0131 s\u00fclh yolu il\u0259 – qan t\u00f6k\u00fclm\u0259d\u0259n aradan qald\u0131rma\u011f\u0131n m\u00fcmk\u00fcn olaca\u011f\u0131na \u00fcmidini itirm\u0259y\u0259n h\u00f6kum\u0259t, h\u0259m\u00e7inin Az\u0259rbaycan erm\u0259nil\u0259rinin dinc hiss\u0259sinin ist\u0259yini n\u0259z\u0259r\u0259 alaraq, n\u00fcmay\u0259nd\u0259 hey\u0259tl\u0259rinin g\u00f6nd\u0259rilm\u0259si yolu il\u0259 h\u0259r\u0259k\u0259t etm\u0259y\u0259 \u00e7al\u0131\u015fsa da, t\u0259\u0259ss\u00fcf ki, bu add\u0131mlar arzuolunan n\u0259tic\u0259l\u0259r\u0259 g\u0259tirib \u00e7\u0131xarmad\u0131. Bel\u0259 ki, Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259rinin t\u0259cav\u00fczkar \u0259hval-ruhiyy\u0259li dair\u0259l\u0259ri \u00f6z niyy\u0259tl\u0259rind\u0259 inadkarl\u0131qlar\u0131n\u0131 davam etdirirdil\u0259r. O vaxt h\u00f6kum\u0259t respublikan\u0131n m\u0259nafel\u0259rinin m\u00fcdafi\u0259 edilm\u0259si v\u0259 onun v\u0259t\u0259nda\u015flar\u0131n\u0131n h\u0259yat v\u0259 \u0259mlaklar\u0131n\u0131n qorunmas\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcn dinc \u0259hali t\u0259r\u0259find\u0259n he\u00e7 bir qurbanlar verm\u0259d\u0259n Andranikin d\u0259st\u0259l\u0259rini qovmu\u015f, Yevlax-\u015eu\u015fa yolunu a\u00e7m\u0131\u015f v\u0259 orada tam olaraq \u0259min-amanl\u0131q yaratm\u0131\u015f Qaraba\u011fa h\u0259rbi q\u00fcvv\u0259l\u0259ri g\u00f6nd\u0259rm\u0259k m\u0259cburiyy\u0259tind\u0259 qalm\u0131\u015fd\u0131. Andranikin quldur d\u0259st\u0259l\u0259ri Z\u0259ng\u0259zurun da\u011fl\u0131q hiss\u0259l\u0259rind\u0259 gizl\u0259ndil\u0259r. Onlar\u0131n \u015eu\u015fadan o t\u0259r\u0259f\u0259 t\u0259qib edilm\u0259si b\u0259zi d\u00fc\u015f\u00fcnc\u0259l\u0259r\u0259 v\u0259 s\u0259b\u0259bl\u0259r\u0259 g\u00f6r\u0259 m\u00fcmk\u00fcn deyildi. Bu, oktyabr ay\u0131n\u0131n sonunda ba\u015f vermi\u015fdi”.<\/span><\/em>
\n
[Az\u0259rbaycan Demokratik Respublikas\u0131 (1918-1920) Parlament (stenoqrafik hesabatlar). 1998-ci il, s\u0259h. 36 – 37]<\/span><\/a><\/p>\n

\"image_pdf\"<\/a>\"image_print\"<\/a><\/div>","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Bol\u015fevik Stepan \u015eaumyan\u0131n ba\u015f\u00e7\u0131l\u0131q etdiyi Bak\u0131 Xalq Komissarlar\u0131 Soveti v\u0259 da\u015fnak silahl\u0131 q\u00fcvv\u0259l\u0259ri t\u0259r\u0259find\u0259n Bak\u0131 quberniyas\u0131nda (1918-ci ilin mart-aprel aylar\u0131nda) az\u0259rbaycanl\u0131lar\u0131n k\u00fctl\u0259vi soyq\u0131r\u0131m\u0131n\u0131n h\u0259yata ke\u00e7irilm\u0259sind\u0259n sonra\u00a0Bak\u0131 Soveti Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259ri il\u0259 birlikd\u0259 G\u0259nc\u0259y\u0259 h\u00fccum etm\u0259k v\u0259 \u00fcmumiyy\u0259tl\u0259, b\u00fct\u00fcn Az\u0259rbaycan \u0259razisind\u0259 sovet hakimiyy\u0259tini b\u0259rq\u0259rar etm\u0259k niyy\u0259tind\u0259 idi. Bu m\u0259qs\u0259d\u0259 nail olunmas\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcn \u015eaumyan 1918-ci ilin yay\u0131nda Az\u0259rbaycan Demokratik Respublikas\u0131n\u0131n h\u00fcdudlar\u0131na soxulmu\u015f erm\u0259ni general\u0131 Andranik Ozanyan\u0131n silahl\u0131 birl\u0259\u015fm\u0259l\u0259rinin d\u0259 \u00f6z t\u0259r\u0259fin\u0259 c\u0259lb edilm\u0259sind\u0259 maraql\u0131 idi.<\/p>\n","protected":false},"author":11,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[1258],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10420"}],"collection":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/11"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=10420"}],"version-history":[{"count":5,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10420\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":10451,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10420\/revisions\/10451"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=10420"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=10420"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/qarabag.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=10420"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}